Tijdens een vakantieweek op de Veluwe werd een 62 jarige bewoner van een GVT gereanimeerd. Op de IC van het ziekenhuis werd hij ‘in slaap gehouden’ vanwege de beademing. Toen de artsen de slaapgevende medicatie verminderden, kreeg hij last van aanhoudende toevallen (epilepsie). Na een week was het nog steeds niet gelukt om hem wakker te laten worden.
Reanimatie
Reanimeren is meer dan direct 112 bellen en het acuut toepassen van hartmassage. Het is terecht dat de overheid daar veel nadruk oplegt, maar daarmee is de reanimatie nog niet ten einde. Zodra de verpleegkundigen van de ambulance het reanimeren overnemen, proberen ze - door het geven van stroomstoten (defibrilleren) – het hartritme weer te normaliseren. In steeds meer instellingen en winkelcentra is AED-apparatuur aanwezig en mogen geschoolde omstanders dit al toepassen, voordat de ambulance arriveert. Wanneer dit enigszins lukt, wordt de patiënt naar het ziekenhuis vervoerd.
Betrokkene krijgt ondertussen medicijnen toegediend en wordt beademd. In het geval dat de patiënt dit overleeft, is opname op een intensive care (IC) met beademing soms onvermijdelijk. Vervolgens is het afwachten hoeveel hersenschade is ontstaan en in hoeverre de patiënt zal
Leven
Ondanks deze lage slagingskansen gaat het wel om leven en dood. Dat maakt het thema zo complex. ‘Je zou maar net die ene zijn, die het overleeft’. Dat is waar. En omdat het gaat om mensenlevens, moeten men tot een zorgvuldige afweging komen.
Het leven van een mens is, ondanks een beperking of ziekte, beschermwaardig. De Bijbelse geboden geven dit nadrukkelijk aan. De mens is naar het beeld van de Schepper gemaakt, en daarom dient iedere behandeling gericht te zijn op het leven.
Tegelijk gaat het ook om menswaardigheid. Er wordt niet behandeld vanwege de mogelijkheid tot behandelen, maar omdat een patiënt er baat bij heeft. Zodra een behandeling de patiënt niet meer ten goede komt en de behandeling zeer belastend is, is het in het algemeen niet meer verantwoord om de behandeling in te zetten. Dat geldt soms ook voor reanimeren.
Menswaardigheid is ook het uitgangspunt voor de allerlaatste levensfase. Het betekent dat een patiënt – zo God het geeft - op een ‘waardige’ wijze mag overlijden. De eigen slaapkamer is dan een rustiger plaats dan het bed in de ambulance of op een IC.
Voorbereiding
Het is belangrijk om van te voren over dit soort vragen na te denken. Dat geldt met name wanneer iemand in een instelling wordt opgenomen. Ga met de arts van de instelling of met de huisarts in gesprek over reanimatie, ziekenhuisopname, en soortgelijke vragen. De arts kan informatie geven waarop een zorgvuldige afweging gemaakt kan worden.
Vergeet evenmin wat reanimatie concreet betekent en dat de slagingskansen laag zijn. Vervolgens kan de uitslag van de afweging in het dossier van de instelling worden vastgelegd. Hopelijk worden de problemen nooit actueel, maar als er problemen komen, is er in ieder geval over nagedacht en vastgelegd.